مرتضی شیرودی؛ قاسم عابدی فیروزجائی
دوره 3، شماره 7 ، بهار 1395، صفحه 7-30
چکیده
جوامع انسانی از ابتدای خلقت بشر تا به امروز متأثّر از قدرت سیاسی بوده، بطوری که گروههای مختلفی جهت کسب و سلطة بر قدرت تلاش نمودهاند. کسب قدرت سیاسی توانمندیهایی را در اختیار بشر قرار میدهد که اگر کنترل نگردد زمینة گرایش حاکمان به سوءاستفاده از قدرت را فراهم میآورد لذا اندیشمندان جهان با نگرشهای متفاوت به قدرت سیاسی، ...
بیشتر
جوامع انسانی از ابتدای خلقت بشر تا به امروز متأثّر از قدرت سیاسی بوده، بطوری که گروههای مختلفی جهت کسب و سلطة بر قدرت تلاش نمودهاند. کسب قدرت سیاسی توانمندیهایی را در اختیار بشر قرار میدهد که اگر کنترل نگردد زمینة گرایش حاکمان به سوءاستفاده از قدرت را فراهم میآورد لذا اندیشمندان جهان با نگرشهای متفاوت به قدرت سیاسی، ابزارهای مختلفی را جهت کنترل آن به میان آورده اند.در اسلام نیز، مسئله کنترل قدرت مورد تأکید بیشتری قرار گرفته تا حدی که علاوه بر ابزارهای رایج جهانی، به طرح ابزارهای ویژه ایی از درون انسان جهت کنترل قدرت اشاره کرده است. در بین متفکران اسلامی در جهان معاصر، امام خمینی(ره) به عنوان احیاگر اندیشة اسلامی و پیوند زننده عرصة نظر و عمل سیاست اسلامی،این مسئله را مورد توجه جدّی قرار داده است اما چگونه؟.بنابراین با این سئوال مواجه ایم که:در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)چگونه میتوان قدرت سیاسی را با استفاده از ابزارهای درونی کنترل نمود؟ پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی نتایج زیر را ارائه کرده است: امام خمینی(ره) جهت کنترل درونی قدرت سیاسی به وجود ابزارهایی چون عدالت، ایمان، تقوا و علم به اسلام و قانون باور دارد. این ابزارها برای صاحبان قدرت سیاسی و حاکمان جامعه اسلامی فرض است و لذا هرگز تعرضی به جان و مال مردم صورت نمی گیرد،چون این ابزارهای درونی در کنترل طغیان و سوءاستفاده از قدرت، به ویژه در کنترل قدرت از ابتلاء به فساد به ایفای نقش می پردازند.
اسماعیل علی خانی
دوره 3، شماره 7 ، بهار 1395، صفحه 31-56
چکیده
صلح نقطة مقابل جنگ و یکی از دو راهی است که پیوسته در پیش روی پیروان ادیان و مکاتب در مواجهة با کسانی که باورهای آنان را نمی‌پذیرند قرار دارد. در اسلام هیچ یک از جنگ و صلح اصل نیست؛ این شرایط و موقعیت‌هاست که تعیین کنندة هر یک است. هم‌چنانکه در اسلام هر یک از صلح و جنگ دارای شرایط و خطوط قرمز است. به منظور تبیین بایدها و نبایدهای صلح از ...
بیشتر
صلح نقطة مقابل جنگ و یکی از دو راهی است که پیوسته در پیش روی پیروان ادیان و مکاتب در مواجهة با کسانی که باورهای آنان را نمی‌پذیرند قرار دارد. در اسلام هیچ یک از جنگ و صلح اصل نیست؛ این شرایط و موقعیت‌هاست که تعیین کنندة هر یک است. هم‌چنانکه در اسلام هر یک از صلح و جنگ دارای شرایط و خطوط قرمز است. به منظور تبیین بایدها و نبایدهای صلح از منظر امام خمینی (ره)، فرزند برومند و سخنگوی برجستة اسلام در دوران معاصر، خطوط قرمز صلح را در دو بخش مورد بررسی قرار دادهایم: خطوط قرمز مربوط به موقعیتها و شرایط متفاوت، نظیر اینکه صلح نباید باعث تهدید شدن اسلام و مسلمانان و تضعیف اقتدار نظام باشد، صلح نباید موجب تضعیف جبهة اسلام در عالم شود، صلح نباید باعث غفلت از دشمن و دشمنی دشمن شود، صلح نباید تحمیلی باشد، صلح نباید ذلیلانه و بدون رعایت حقوق متقابل باشد؛ و خطوط قرمز صلح نسبت به اشخاص، گروهها و اندیشهها، نظیر صلح با جبهة استکبار، صلح با اسرائیل، صلح با ظالمان و طاغوتها و صلح با متجاوزان به جامعه و نظام اسلامی.
مهدی پورحسین
دوره 3، شماره 7 ، بهار 1395، صفحه 57-76
چکیده
فقهاء «عدم مفسده و ضرر» را یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر می دانند، اما امام حسین (ع) با این که ماهیت قیام خود را امر به معروف و نهی از منکر می دانست، با علم به شهادت، به این قیام دست زده و به این شرط عمل نکرده است. فقهاء در توجیه این اقدام امام حسین (ع)، احتمالاتی چون «عدم گمان به شهادت»، «منحصر بودن راه به شهادت»، ...
بیشتر
فقهاء «عدم مفسده و ضرر» را یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر می دانند، اما امام حسین (ع) با این که ماهیت قیام خود را امر به معروف و نهی از منکر می دانست، با علم به شهادت، به این قیام دست زده و به این شرط عمل نکرده است. فقهاء در توجیه این اقدام امام حسین (ع)، احتمالاتی چون «عدم گمان به شهادت»، «منحصر بودن راه به شهادت»، «جواز صلح با دشمن، نه وجوب آن»، «رمز آلود بودن حرکت امام (ع)» و «سقوط شرط عدم ضرر با اهمیت واجب»؛ را مطرح کردهاند ولی امام خمینی با تئوریزه کردن احتمال آخر، آن را به یک نظریه تبدیل کرده و در عرصه عمل نیز آن را به اجرا در آورده است.
رضا عیسی نیا
دوره 3، شماره 7 ، بهار 1395، صفحه 77-102
چکیده
نویسنده در این مقاله تلاش کرده است با روش موضوعی دو مختصه از مختصات شهروندی یعنی عضویت و مشارکت را با ارائه به منابع و مبانی فقهی- حقوقیِ شیعه و با چینش مفاد آن؛ شفاف نماید لذا به این نتیجه رسیده است که عضویت بر دو پایه ملیت اکتسابی و ملیت تبعی معنا دهی میشود چون در ملیت اکتسابی آزادی اراده و عقیده و ایمان، اساس کار میباشد یعنی هر ...
بیشتر
نویسنده در این مقاله تلاش کرده است با روش موضوعی دو مختصه از مختصات شهروندی یعنی عضویت و مشارکت را با ارائه به منابع و مبانی فقهی- حقوقیِ شیعه و با چینش مفاد آن؛ شفاف نماید لذا به این نتیجه رسیده است که عضویت بر دو پایه ملیت اکتسابی و ملیت تبعی معنا دهی میشود چون در ملیت اکتسابی آزادی اراده و عقیده و ایمان، اساس کار میباشد یعنی هر فرد میتواند با قبول ایدئولوژی اسلامی، ملیت اسلامی را بپذیرد و با یک پیمان اختیاری(= اِیمان ) عضویت در جامعه اسلامی را حائز گردد و در ملیت تبعی کسانی که بدون داشتن عقیده و ایده اسلامی بخواهند در جامعه اسلامی زندگی مشترکی را با شهروندان مسلمان داشته باشند تحت شرایطی(= اَیمان) به آنها اجازه داده میشود که در جامعه اسلامی به صورت تبعه رسمی شرکت کنند همچنین نتیجه گرفته شد که شهروندان در مشارکت کنندهگی محدودیتی ندارند اما در حق مشارکت در مدیریت سیاسی یا حق انتخاب شدن در مشاغل سیاسی(یا مشارکت شوندگی) محدودیتهای دارند و به صرفِ شهروند بودن نمیتواند برای به دست آوردن برخی از مناصب جهت مدیریت سیاسی کشور مشارکت کننده باشند.
خدیجه هاشمی؛ غلامرضا بهروزی لک
دوره 3، شماره 7 ، بهار 1395، صفحه 103-113
چکیده
حضرت امام خمینی (ره) نخستین فقیه در تاریخ سیاسی تشیع هستند که موفق به تشکیل حکومت و پیاده نمودن نظریه ولایت فقیه گردیدند. ایشان در همین راستا به فقه المصلحه با دیدی متفاوت تر از گذشته نگریسته و جنبه اجتماعی وحکومتی آن را برجسته تر از قبل نشان دادند این در حالی است که علمای متقدم شیعی در آثارشان بیشتر به جنبه حضور مصلحت در حوزه مسایل شرعی ...
بیشتر
حضرت امام خمینی (ره) نخستین فقیه در تاریخ سیاسی تشیع هستند که موفق به تشکیل حکومت و پیاده نمودن نظریه ولایت فقیه گردیدند. ایشان در همین راستا به فقه المصلحه با دیدی متفاوت تر از گذشته نگریسته و جنبه اجتماعی وحکومتی آن را برجسته تر از قبل نشان دادند این در حالی است که علمای متقدم شیعی در آثارشان بیشتر به جنبه حضور مصلحت در حوزه مسایل شرعی و تکالیف فردی اشاره داشتند وکاربرد این مهم در مسایل اجتماعی و سیاسی نادیده انگاشته شده بود. حضرت امام خمینی(ره) با تاکید و توجه به سیره نبوی، مصلحت را به عنوان اصلی اساسی در حفظ و تداوم نظام اسلامی معرفی نمودند و درحوزه عمل نیز سیره سیاسی ایشان نمایانگر پایبندی به این اصل حیاتی در جامعه اسلامی بوده است. در این پژوهش تلاش نویسنده برآن است تا با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی و بر پایه داده های کتابخانه ای، نظریه مصلحت را در اندیشه و عمل حضرت امام خمینی (ره) مورد بررسی قرار دهد.
مجتبی محمدی نودهکی؛ ابراهیم متقی؛ محمدرضا اصغری
دوره 3، شماره 7 ، بهار 1395، صفحه 115-149
چکیده
شناخت مواضع و عملکرد اتحادیه اروپا و آمریکا با توجه به نقش آفرینی این دو بازیگر مهم و تاثیرگذار نظام بین الملل ضروری به نظر می رسید. برخی از مسائل مهم بین المللی از جمله تروریسم، تسلیحات کشتار جمعی، روند صلح خاورمیانه، و بویژه ایران و برنامه هسته ای کشورمان حجم قابل توجهی از ظرفیت های دیپلماسی و سیاست خارجی اتحادیه اروپا و آمریکا را ...
بیشتر
شناخت مواضع و عملکرد اتحادیه اروپا و آمریکا با توجه به نقش آفرینی این دو بازیگر مهم و تاثیرگذار نظام بین الملل ضروری به نظر می رسید. برخی از مسائل مهم بین المللی از جمله تروریسم، تسلیحات کشتار جمعی، روند صلح خاورمیانه، و بویژه ایران و برنامه هسته ای کشورمان حجم قابل توجهی از ظرفیت های دیپلماسی و سیاست خارجی اتحادیه اروپا و آمریکا را به خود اختصاص داده است. هر دو قدرت سعی دارند با روش خاص خود منافع و علائق خود را در برخورد با مسائل مهم جهانی دنبال کنند. در مقاطع زمانی مختلف این اختلاف روش باعث اختلافاتی بین این دو قدرت در مسائل جهانی شده است که اگر با دیدی علمی به آن نگاه نشود در سطح و عمق این اختلافات و شیوه برخورد با آن ممکن است دچار اشتباه شویم. بنابراین شناخت حوزه های قدیم و جدید مورد اختلاف و علل آنها ضروری به نظر می رسد نا با بررسی این موارد به سطح و دامنه این اختلافات در مقاطع زمانی مختلف پی برده تا شناخت و تحلیل واقع بینانه تری بدست آورده و به توان تاثیرگذاری هر کدام از دو قدرت با توجه به امکانات و ابزارهای آنها در موضوعات بین المللی پی ببریم.