نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سعید جهانگیری ¹
• ابوالقاسم طاهری ²

¹ دکتری، گروه علوم سیاسی، گرایش مسائل ایران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

² استاد، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش فرایند نوسازی در سقوط سلسلۀ پهلوی از منظر فرهنگی – مذهبی بود.روند نوسازی و گفتمان فرهنگی - مذهبی در عصر پهلوی دوم، جنبش انقلابی مذهبی ضد نوسازی حکومت، مجادله بر‌ سر‌ وجوه دین و رابطه آن با قدرت و کنش‌های‌ ایدئولوژیک‌ رژیم پهلوی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، نشان دادعلت سقوط سلسله پهلوی، ریشه‌های قومی و مذهبی جامعه، نادیده گرفتن قدرت روحانیون و اثرپذیری فرهنگی از روحانیت بود، که برنامه‌های نوسازی حکومت  هم نتوانست در بین آنها طرفدارانی بیابد.در مجموعنوسازی و مدرنیزاسیون متاثر از الگوهای غربی و متکی به سیاست‌های آمرانه محمدرضا شاه پهلوی از دهه 40 شمسی به بعد، نگرانی فزاینده گروه‌ها و اقشار مدافع فرهنگ و سنت اسلامی را برانگیخت و موجب انقلاب شد.

کلیدواژه‌ها

• طبقه متوسط جدید
• سیاست فرهنگی
• گفتمان فرهنگی – مذهبی
• پهلوی دوم
• روحانیت

عنوان مقاله [English]

Renovation and cultural religious discourse in the last two decades of Pahlavi era

نویسندگان [English]

• saeed jahangiri ¹
• Abolghassem Taheri ²

¹ Ph.D. Political Sciences, Iran Issues , Faculty of Law, Theology and Political Science, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

² Professor, Political Science, Faculty of Law, Theology and Political Science, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The purpose of the present study was to analyze the role of the modernization process in the collapse of the Pahlavi dynasty from a cultural-religious perspective. The process of modernization and cultural-religious discourse in the Second Pahlavi era, the revolutionary religious movement against modernization of the state, the controversy over religious aspects, and its relation to the Pahlavi regime's ideological power and actions. The results of the descriptive-analytical study showed that the reason for the collapse of the Pahlavi dynasty was the religious and ethnic roots of the community, the clergymen's ignorance of the clergy, and the cultural influence of the clergy, which the government's modernization programs could not find support for. Overall, modernization and modernization influenced by Western models and based on the Shah Pahlavi's imperialist policies from the 40s onwards, aroused increasing concern amongst groups defending Islamic culture and tradition and triggered a revolution.

کلیدواژه‌ها [English]

• new middle class
• Cultural Politics
• Cultural-Religious Discourse
• Second Pahlavi
• clergy